Η χρυσή ελαφίνα του Ιονίου

Έχουμε δει  κατά καιρούς γιαγιάδες να χορεύουν, να κάνουν γυμναστική, σκι ή ποδήλατο. Πόσο συχνά όμως βλέπουμε μια 81χρονη να κάνει windsurfing? Η Αναστασία Γερολυμάτου από την Κεφαλονιά, παρά την ηλικία της, δαμάζει με το σανίδι της τα κύματα με τέτοιο πάθος και τόλμη που θα την ζήλευαν και 20χρονοι. Η ίδια νιώθει έφηβη και για αυτό δεν σταματάει να κάνει όνειρα. Επόμενος στόχος της είναι ο διάπλους Κυλλήνη- Σκάλα Κεφαλονιάς στις 26-29 Αυγούστου, μια απόσταση 25 ναυτικών μιλίων που θα την κατατάξει στο Βιβλίο  Ρεκόρ Γκίνες ως την μοναδική γυναίκα παγκοσμίως που κάνει το συγκεκριμένο άθλημα σε αυτήν την ηλικία. Όταν δεν είναι στη θάλασσα ζυμώνει το δικό της ψωμί, καλεί φίλους για φαγητό, σερφάρει στο ίντερνετ και τον τελευταίο καιρό δίνει συνεντεύξεις σε κανάλια και περιοδικά.  Μιλήσαμε για ώρες ένα Σάββατο βράδυ αφού είχε γυρίσει από την προπόνησή της. Αυτή είναι η ιστορία της Αναστασίας, ειπωμένη με λόγια απλά χωρίς φανφάρες. Άλλωστε η ουσία δεν είναι στις λέξεις, πότε δεν ήταν, οι πράξεις κάνουν την διαφορά.

”Γεννήθηκα το 1938, σε μια οικογένεια φτωχή με πολλά παιδιά. Ήταν πολύ σκληρά εκείνα τα χρόνια. Δεν κατηγορώ τους γονείς μου που με βάλανε από παιδί σε δουλειά και όχι στο σχολείο, αλλά όσο να πεις με πλήγωνε. Η μητέρα μου είχε πάει χωρίς να το αντιληφθώ στην Αθήνα ώστε να βρει δουλειά, μια θέση να με τρυπώσει. Ήμουν 10 χρονών κοριτσάκι και 12 ο αδερφός μου όταν μας έστειλαν για μεροκάματο. Μας συνόδευσε ο παππούς μου μέχρι την Κόρινθο και εμείς συνεχίσαμε μέχρι τον Πειραιά, δώσαμε την διεύθυνση του αδερφού μας στο Αιγάλεω. Από εκεί με παρέλαβε η οικογένεια που με είχε προσλάβει για παραδουλεύτρα. Στην αρχή φυσικά όλο ήλπιζα πως θα έρθει η μητέρα μου να με πάρει, αλλά μάταια. Το θετικό ήταν ότι έπεσα σε καλή οικογένεια. Όμως εγώ ήμουν ζουζούνι, είχα μάθει στη φύση στους αγρούς, ήμουν παιδί ήθελα να τρέξω, να παίξω. Πέρασε ο καιρός,  είχα φτάσει 15 χρονών όταν πια επέστρεψα στο νησί. Η μητέρα μου είχε φροντίσει να δουλέψω και πάλι, αυτή τη φορά σε ένα πρόχειρο νοσοκομείο που είχαν φτιάξει Σουηδοί. Παρ’ότι δούλευα, ήμουν πάντα ευγενική και σωστή, έτσι τουλάχιστον έλεγαν οι άλλοι, η μάνα μου είχε την συνήθεια να με δέρνει συνέχεια. Μια μέρα λοιπόν με έδειρε τόσο πολύ που πήγα στη δουλειά με δαγκωματιές στα μάγουλα. Όταν είδαν τα χάλια μου με απέλυσαν. 

Είχα φτάσει 18 χρονών δούλευα στα χωράφια και έκανα και τις δουλειές του σπιτιού. Είχα πολύ μακριά μαλλιά και με ενοχλούσαν, αποφάσισα λοιπόν να τα κουρέψω μόνη μου. Όταν με είδε η μάνα μου άρχισε να με κυνηγάει μαζί με τον αδερφό μου. Δεν το άντεχα άλλο όλο αυτό, έτρεχα με όση δύναμη είχα ώστε να τους ξεφύγω. Είχε πια νυχτώσει όταν έφτασα σε ένα μουράγιο, δεν είχα άλλη επιλογή παρά να πηδήξω και ας ήταν 10 μέτρα ύψος. Ευτυχώς οι θάμνοι με συγκράτησαν και δεν τσακίστηκα. Την επόμενη μέρα τρύπωσα κρυφά στο καράβι που ήταν έτοιμο να σαλπάρει. Αφού κατάλαβα πως είχαμε αφήσει πίσω μας και την Ζάκυνθο, αποφάσισα να βγω από την κρυψώνα μου. Μόλις βγήκα με βούτηξε ο καπετάνιος από το αυτί και με σήκωσε ψηλά, ” Πού ήσουν κρυμμένη εσύ? Τώρα θα σε πετάξω στη θάλασσα”, μου είπε. Και δεν με πετάς, απάντησα εγώ. πολλοί που θα κλάψουν για μένα. Γέλασε τόσο πολύ με την απάντηση μου που γλίτωσα τα χειρότερα. Έτσι έφτασα στην Αθήνα, έψαξα και βρήκα μια δουλίτσα και κάπως τακτοποιήθηκα. Ήμουν ανήσυχη όμως, δεν επαναπαυόμουν. Διάβασα στην εφημερίδα ότι ζητούσαν αγόρια και κορίτσια για εργασία στην Ελβετία. Έκανα τα χαρτιά με την βοήθεια μιας άλλης κοπέλας, δεν είχα πάει σχολείο δεν ήξερα να γράφω, και τελικά πήγα.

Στην Ελβετία, πάλεψα να μάθω τη γλώσσα και τα κατάφερα, σήμερα μιλάω γερμανικά, γαλλικά και ιταλικά. Πάλεψα να βρω μια δουλειά πέρα από καθαρίστρια και τα κατάφερα, εργαζόμουν ως μαγείρισσα με πολύ καλά λεφτά. Την πάλεψα την ζωή μου πολύ για να πηγαίνω πάντα μπροστά, δεν πρέπει κανείς ποτέ να σταματάει, μπροστά μόνο μπροστά. Είχαν ήδη περάσει 8 χρόνια στο εξωτερικό, είχα εν τω μεταξύ παντρευτεί και κρίναμε με τον σύζυγό μου ότι είχαμε αρκετά χρήματα και μπορούσαμε να επιστρέψουμε στην Ελλάδα. Δυστυχώς ο άντρας μου έπαιξε όλα μας τα λεφτά σε χαρτιά. Ήμουν 6 μηνών έγκυος, αναγκάστηκα να επιστρέψω στην Ελβετία, για να μπορέσουμε να ορθοποδήσουμε, όμως το ταξίδι αυτό μου στέρησε το παιδί, απέβαλα. Ήμουν τυχερή γιατί είχα γνωρίσει έναν γιατρό φιλέλληνα και με βοήθησε πάρα πολύ, το θυμάμαι και μου έρχονται δάκρυα στα μάτια. Ήταν πολύ σκληρά όσο μου συνέβησαν,αλλά δεν σταματάμε αν είμαστε περήφανοι και τίμιοι πάμε παραπέρα. Με τον άντρα μου χωρίσαμε αφού είχαμε κάνει 2 παιδιά. Μετά από 3 χρόνια περίπου γνώρισα τον σημερινό σύζυγό μου και είμαστε μαζί ευτυχισμένοι 36 ολόκληρα χρόνια.

Κάποια στιγμή είχαμε πάει με τον νέο μου σύζυγο και τα παιδιά για διακοπές στο Las Palmas στην Ισπανία και εκεί είδα για πρώτη φορά να κάνουν windsurfing. Αμέσως θέλησα να δοκιμάσω και εγώ. Ο υπεύθυνος εκεί μου είπε, πως πρέπει να κάνω τουλάχιστον 10 μαθήματα και μετά να πάρω το σανίδι. Μα, του λέω, μεθαύριο φεύγω δεν προλαβαίνω. Αφού είσαι, μου λέει, τόσο τολμηρή ανέβα. Ανέβηκα λοιπόν σε μια σανίδα σε προσομοιωτή, σήκωσα το πανί και πάλευα με τον αέρα. ”Διάολε το χεις, το χεις, πάρε ένα σανίδι και πήγαινε”, άρχισε να μου φωνάζει ο δάσκαλος. Αυτή ήταν η πρώτη μου εμπειρία, ήμουν 41 ετών. Έξι χρόνια μετά ο άντρας μου μου έκανε δώρο έναν ολόδικο μου εξοπλισμό, επειδή ήταν όμως για αρχάριους δεν μου άρεσε εμένα, ήθελα άλλο. Αξιώθηκα τελικά μετά από κάποια χρόνια να πάρω το σανίδι που πάντα ονειρευόμουν, από την Αθήνα, και έκανα windsyrfing στο Σούνιο.

Από μικρή με γοήτευε η θάλασσα, ο αέρας. Θυμάμαι ήμουν 9 χρονών κοριτσάκι, δεν ήξερα καλά καλά να κολυμπάω ακόμη, πήρα ένα μονοδένδρι το έκοψα με το πριόνι σε κομμάτια, λίγο πιο πολύ από ένα μέτρο, τα έδεσα με σκοινάκι σφιχτά σφιχτά και ξάπλωνα πάνω του. Άλλες φορές προσπαθούσα να ισορροπήσω όρθια, χρησιμοποιώντας ένα μπαστούνι. Μια φορά καθώς έκανα windsurfing πέτυχα μια ομάδα δελφινιών. Στη μέση είχαν βάλει ένα μωρό δελφίνι για να το προστατέψουν, με τον τρόπο τους μου έδειχναν ότι τα ενοχλούσα και ήθελαν να φύγω. Πόσο λογική έχουν αυτά τα ζώα και πόσο ανόητος μπορεί να γίνει ο άνθρωπος. Αν είχαμε την αίσθηση των ζώων το χέρι μας δεν θα τολμούσε να πετάξει σκουπίδι κάτω.
Να την χαιρόμαστε την θάλασσα, να μην την λερώνουμε, είναι το σπίτι μας. Να απολαμβάνουμε τη φύση και να χαιρόμαστε τη ζωή, να αγωνιζόμαστε, να μην τα παρατάμε. Αυτό λέω συνέχεια στους νέους που έρχονται να τους μάθω windsurfing, να την ξεζουμίσουν την ζωή.

Δεν γεννιούνται όλοι κάτω από τις ίδιες συνθήκες, ούτε με τα ίδια δεδομένα. Δεν τυχαίνουν σε όλους οι ίδιες ατυχίες, ούτε αντιμετωπίζουν όλοι τα ίδια προβλήματα, και σίγουρα δεν τα αντιμετωπίζουν όλοι με τον ίδιο τρόπο. Δυνατό δεν σε κάνουν τα εύκολα, δυνατό σε κάνουν τα δύσκολα, τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσεις. Η Αναστασία Γερολυμάτου θα μπορούσε να μείνει για πάντα στο νησί, στο χωριό υποταγμένη στους γονείς της και έπειτα στον άντρα που θα της φόρτωναν να υπηρετεί. Είχε τη δύναμη να φύγει. Δραπέτευσε από τη ζωή που της είχαν ορίσει και χάραξε την δική της πορεία. Δεν έμεινε στα ρηχά νερά, ανοίχτηκε μεσοπέλαγα παρά τους κινδύνους και έφτασε στα 80 της να έχει την θέα που γαληνεύει την ψυχή. Άγγιξε το σημείο που συναντιούνται θάλασσα και ουρανός.

Εσύ ορίζεις την τύχη σου. Ο ίδιος άνεμος φυσάει για όλους. Σημασία έχει πως θα βάλεις το πανί σου. Βάλτο σωστά.
Στέφανος Ξενάκης ”Το Δώρο”