Μια ζωή στο τσίρκο, μια ζωή σαν παραμύθι.
Στις περσινές καλοκαιρινές διακοπές, πολύ κοντά στο κατάλυμά μας, είχε στηθεί το τσίρκο Medrano. Κάθε φορά που πηγαίναμε ή επιστρέφαμε από τη θάλασσα, το βλέμμα μου μαγνήτιζαν τα πολύχρωμα σημαιάκια, λες και με χαιρετούσαν. Σε μία μόνο στιγμή η ιδέα, να γράψω για τη ζωή στο τσίρκο, έσκασε όπως τα βεγγαλικά μες το μυαλό μου. Παρ΄όλ΄αυτά τις ημέρες εκείνες δεν κατάφερα να βρεθώ κάτω από την μαγική τέντα, η επιθυμία μου όμως ήταν τέτοια που η ιστορία έπρεπε πάση θυσία να γραφτεί. Μετά από σχεδόν ένα χρόνο, έπειτα από πολύ ψάξιμο και αρκετά τηλεφωνήματα, η επιμονή μου ανταμείφθηκε. Δεν είχα στα χέρια μου μια απλή ιστορία, αλλά την ιστορία της Denize Sforzi- Casartelli, μέλος της πιο διάσημης οικογένειας στην ιστορία του τσίρκου. Απολαύστε την.
Η ιστορία των Casartelli είναι αυτή μιας μεγάλης δυναστείας καλλιτεχνών. Ο πρώτος γνωστός Casartelli που δραστηριοποιείται στο τσίρκο είναι ο Giuseppe Casartelli στη δεκαετία του 1850. Στη συνέχεια ο Piero Casartelli παντρεύεται την Albina Fedrigon, μια κοπέλα που εργάζεται στον κόσμο του τσίρκου και κάπως έτσι ξεκίνουν όλα. Μετά τον πρόωρο θάνατο του γιου του Umberto, η νύφη του, η μητέρα Rosina, επωμίζεται το δύσκολο έργο της συνέχισης της δραστηριότητας του τσίρκου με τα τέσσερα παιδιά της Jonne, Liliana, Leonida και Lucina. Με το θάρρος και την αποφασιστικότητα των πραγματικών γυναικών του τσίρκου, η μητέρα Rosina θα δώσει ζωή στη Arena Rosa με μεταχειρισμένα τραπέζια και παλιές κεραίες, με δανεικά καθίσματα, αλλά με πολλή φαντασία και αγάπη για το τσίρκο.
Τα παιδιά μεγαλώνουν και οι προσπάθειες της γυναίκας ανταμείβονται με τα πρώτα κέρδη. Το τσίρκο είναι πλέον εξοπλισμένο με νέες δομές και τα πρώτα ζώα. Σύντομα η διαχείριση του τσίρκου περνά στα χέρια του Leonida Casartelli, το χάρισμα και η ικανότητα του να διευθύνει την οικογενειακή επιχείρηση θα τον καταξιώσει ως ο “Big Boss”. Το 1958, ο Leonida Casartelli, βγάζει το τσίρκο έξω από τα εθνικά σύνορα, για μια διετή περιοδεία στην Ισπανία. Ακολουθούν νέα εδάφη όπως η Τουρκία, η Βουλγαρία και το Ισραήλ. Το 1972 είναι η χρονιά τους, το “CIRCO MEDRANO” είναι πλέον ένα μεγάλο τσίρκο συνοδευόμενο από έναν ατελείωτο ζωολογικό κήπο εμπλουτισμένο με ένα γορίλλα μαμούθ μοναδικό στην Ιταλία, πολλούς ελέφαντες, άλογα, ζέβρες, καμήλες, έναν ουραγγουτάντο, έναν λευκό ρινόκερο και δύο υπέροχες καμηλοπαρδάλεις.
Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη και δεύτερη στον κόσμο που απαγορεύσε τη χρήση ζώων στο τσίρκο.
Οι Casartelli κερδίζουν δύο Χρυσούς Κλόουν στο Διεθνές Φεστιβάλ Τσίρκων του Μόντε Κάρλο το 1996 και το 2007. Δίνουν συνολικά έξι παραστάσεις στο Βατικανό, για τον εκάστοτε Πάπα, ενώ η οικογένεια Casartelli ορίζεται πρόσφατα στο Πριγκιπάτο του Μονακό ως “Η μεγαλύτερη οικογένεια τσίρκου υψηλού επιπέδου σε λειτουργία”. Βασικό μέλος και άξια συνεχιστής αυτής της θρυλικής οικογένειας είναι και η 50χρόνη πλέον εγγόνη του Leonida, η Denise Sforzi. Γεννημένη μέσα στο τσίρκο και ενεργή ακροβάτρια από 11 χρονών έμαθε να ισορροπεί σε τεντωμένο σκοινί εντός και εκτός τσίρκου και έζησε, όπως λέει χαρακτηριστικά, μια ζωή σαν παραμύθι. Με την άδεια της φυσικά ας ρίξουμε μια κλεφτή ματιά πίσω από την λαμπερή ζωή του τσίρκου.
Είμαι από πάντα μέσα στο τσίρκο, από όσο θυμάμαι τον εαυτό μου. Είμαι 6η γενιά Casartelli, οπότε το να δουλεύω στο τσίρκο, να ζω στο τσίρκο είναι κάτι πολύ φυσικό για μένα, είναι άλλωστε οικογενειακή μας υπόθεση. Ο παππούς μου ήταν ο Λεωνίδας Καζαρτέλης, χάρις σε αυτόν υπάρχει σήμερα το Medrano. Ο πατέρας μου από την άλλη, ήταν ένας από τους πιο διάσημους ζογκλέρ παγκοσμίως, οπότε όπως καταλαβαίνεις με τέτοιο παρελθόν δεν μπορούσα παρά να συνεχίσω την παράδοση, έτσι ξεκίνησα να δουλεύω από 11 χρονών. Όταν είσαι παιδί του τσίρκου βλέπουν από πολύ νωρίς που έχεις έφεση. Εγώ ήμουν πολύ αδύνατη και κοντή οπότε ήμουν κατάλληλη για ιπτάμενη ακροβάτης. Γρήγορη, δυνατή χωρίς να φοβάμαι το ύψος έκανα από την αρχή νούμερα πάνω σε ελέφαντες και άλογα. Τον πρώτο καιρό έκανα πρόβες πάρα πολλές ώρες καθημερινά. Φυσικά δεν έλειπαν και τα ατυχήματα. Έπεσα από το άλογο όταν ήμουν 20 χρονών και τραυματίστηκα σοβαρά στη μέση, έχω χτυπήσει το χέρι, το γόνατο αλλά αυτά είναι μέρος της δουλειάς μας. Δεν στερήθηκα την μόρφωση όπως θα πιστεύει κάποιος, αντίθετα ολοκλήρωσα το Ιταλικό σχολείο κανονικά. Έζησα αξέχαστα παιδικά χρόνια, πόσα παιδιά έχουν άλλωστε την ευκαιρία να κοιμούνται και να ακούν τις καμηλοπαρδάλεις? Να ξυπνάνε το πρωί και να χαϊδεύουν τους ελέφαντες; Τα ζώα ήταν μέλος της οικογένειας μας, μέρος της καθημερονότητας μου.
Με το τσίρκο γυρνούσαμε σε όλη την Ευρώπη, στο Ισραήλ, στην Τουρκία. Δεν ήταν πάντα εύκολα . Έζησα από κοντά το πραξικόπημα στην Τουρκία το 1980, έχω εικόνες από τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, καθώς μας φυγάδευαν από την χώρα άρων άρων. H ζωή του τσίρκου σε κάνει σκληρό αλλά δεν θα την άλλαζα με τίποτα, είναι φανταστική ζωή. Έχω δώσει παράσταση τρεις φορές στο Μοντε Κάρλο μπροστά στον πρίγκηπα Ρενιέ και έπειτα στον πρίγκηπα Αλβέρτο, έδώσα παράσταση μπροστά στον Πάπα Φραγκίσκο στο Βατικανό, δούλεψα με το Βλάσση Μπονάτσο στα άλλα κόλπα. Έχω μια γεμάτη ζωή, με όμορφες, δυνατές αναμνήσεις και πολλή αγάπη από τον κόσμο.
Δουλεύοντας στο τσίρκο από τόσο μικρή, κάποια στιγμή γύρω στα 40 μου ένιωσα την ανάγκη να δοκιμάσω κάτι διαφορετικό. Έφυγα λοιπόν από την Ιταλία σε μια προσπάθεια να αλλάξω ζωή. Ήρθα στην Ελλάδα και δούλεψα για λίγο διάστημα με τον Αντώνη Ρέμο στην παράσταση Ιστορία αγάπης. Γρήγορα όμως μου έλειψε η τέντα. Είναι λες και ο κύκλος του τσίρκου σε τραβάει, όπου κι αν πας θα γυρίζεις πάντα εκεί. Τώρα πλέον και λόγω ηλικίας κάνω το κόλπο με τα διαφορετικά ρούχα, Quick Change, εμφανίζομαι με ένα συγκεκριμένο σύνολο και με τρόπο μαγικό αλλάζω. Η αλήθεια είναι πως πλέον έχω κουραστεί αρκετά, αλλά και πάλι δεν το βάζω κάτω. Θέλω φέτος το χειμώνα να κάνω κάτι διαφορετικό, ίσως κάτι με φωτιά. Δεν σκέφτομαι καν τι θα κάνω όταν τελείωσει το τσίρκο για μένα. Ακόμη ζω για το τσίρκο. Ίσως γράψω ένα βιβλίο ποιος ξέρει. Έζησα μια ζωή παραμυθένια, λίγοι έχουν μια τέτοια ευκαιρία. Επισκέφθηκα τόσες χώρες, έζησα σε αυτές, γνώρισα διαφορετικούς ανθρώπους. Εισέπραξα την αναγνώριση και σε ορισμενες περιπτώσεις την αποθέωση. Το μόνο που μου στέρησει το τσίρκο ήταν η προσωπική ζωή, όχι ότι μου λείπει ο άντρας, μου λείπει όμως ένα παίδι και σκέφτομαι σοβαρά να προχωρήσω σε υιοθεσία. Σε κάθε περίπτωση δεν θα άλλαζα με τίποτα τη ζωή στο τσίρκο.
Πίσω από τα έντονα φώτα, τα φαντασμαγορικά show, τα ριψοκίνδυνα ακροβατικά και τα εντυπωσιακά κοστούμια υπάρχουν εκείνοι που ταξιδεύουν ασταμάτητα, εκείνοι που ανάμεσα στις παραστάσεις κάνουν φιλίες και οικογένειες, εκείνοι που το σπίτι τους είναι ένα τροχόσπιτο. Είναι οι άνθρωποι του τσίρκου. Άνθρωποι σαν την Denise που γεννήθηκαν σε μια σφαίρα λάμψης και μαγείας, για να την σκορπίσουν μετά απλόχερα σε όλους εμάς, τους απλούς θεατές. Άνθρωποι που η ιστορία τους θα μπορούσε να γίνει βιβλίο, ξεδιπλώνοντας κομμάτια της ζωής του. Ποιος ξέρει…ίσως κάποτε η Denise μου δώσει τη χαρά να γράψω το δικό της.