Το κίτρινο αγόρι της ένατης τέχνης

Τα κόμικς είχαν πάντα μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου, από παιδί ακόμα. Μαζί με τα τζιτζίκια και τη βανίλια υποβρύχιο, ήταν η συντροφιά μου τα μεσημέρια του καλοκαιριού, όταν με το ζόρι έπρεπε να μείνω στο κρεβάτι, ενώ πάντα με συνόδευαν στα ταξίδια και στις εκδρομές μου. Μεγαλώνοντας τα κόμικς έμειναν θαμμένα σε κάποιο συρτάρι, μαζί με όλη την ανεμελιά των παιδικών χρόνων. Όταν τυχαία είδα κόμικς του Σταύρου Κιουτσούκη μια νοσταλγία με κατέκλυσε. Η ευκαιρία να δω τα κόμικς, την ένατη τέχνη από την άλλη πλευρά, την οπτική του δημιουργού ήταν μπροστά μου και δεν υπήρχε περίπτωση να την αφήσω ανεκμετάλλευτη.

Ο Σταύρος, που υπογράφει ως “Το Κίτρινο Αγόρι” είναι γνωστός σκιτσογράφος και δημιουργός κόμικς. Οι δουλειές του χωρίζονται σε δύο βασικά είδη και αγάπες: Το κόμικστριπ, που τον χαρακτηρίζει τεχνικά και το ερωτικό κόμικ. Από τις πιο γνωστές δουλειές του είναι ο “YellowBoy” και ο “Yorick” (Ένατη Διάσταση), τα “Πατουσάκια” (JemmaPress) και τα ερωτικά κόμικς “Νικολετ”, “Ο Δεξιοτ΄έχνης”, “Το μεγάλο μπανιστήρι” και το “Φέτος θα πάω διακοπές” που είναι και το πιο πρόσφατο κόμικ του. Ο Θεσσαλονικιός σκιτσογράφος διατηρεί παράλληλα, τα τελευταία 24 χρόνια την προσωπική μου αυτοεκδοτική, με σταθερή ετήσια παρουσία στον χώρο, την zart_corps, η οποία εσχάτως εντάχθηκε στην δύναμη της Ένατης Διάστασης ως imprint. Με αυτήν κυκλοφόρησαν πρόσφατα τα κόμικς “Τρόμος” και “Μούσκεμα”. Ευρηματικός, ταλαντούχος και με αστείρευτο χιούμορ το “Κίτρινο Αγόρι” ανήκει πλέον στην μεγάλη οικογένεια του Mylittlestories.

Έλληνας σκιτσογράφος και δημιουργός κόμικς, τι προηγήθηκε αυτών των “τίτλων”;

Τίποτα σχετικό με όσα θα περίμενε κανείς. Είμαι ένας φαρμακοποιός, που σε προχωρημένη ηλικία, για λήψεις σπουδαίων αποφάσεων, κατάφερε να απαρνηθεί πλήρως την καριέρα του στον χώρο. Άνοιξα και έκλεισα ένα φαρμακείο, με μνημειώδη αποτυχία. Κατά τα άλλα προέρχομαι από μια συνηθισμένη οικογένεια, πατέρας μηχανικός αυτοκινήτων και μητέρα νηπιαγωγός, η οποία δεν είχε την παραμικρή σχέση με τα καλλιτεχνικά και τα φαρμακευτικά. Οπότε κινήθηκα σε άγνωστα νερά, με μόνη σπουδή την αγάπη μου για το κόμικ και φυσικά την παρατήρηση και ανάγνωση κόμικς.

Δηλαδή δεν έχεις σπουδάσει κάτι σχετικό;

Όχι, τίποτα απολύτως

Υπάρχει συγκεκριμένη ηλικία για τη λήψη σοβαρών αποφάσεων;

Υποθέτω τα παραγωγικά χρόνια είναι η καλύτερη στιγμή για αποφάσεις. Φυσικά εξαρτάται και από το για ποιο πράγμα θες να αποφασίσεις. Μετάνιωσα, ναι. Αλλά τουλάχιστον πρόλαβα να αλλάξω την επαγγελματική μου πορεία σχετικά νωρίς. Οπότε ναι, η ιδιότητα του φαρμακοποιού μένει, αλλά η επιλογή μου, είναι το σκίτσο.

Σειρές Strip και ορφανά σκίτσα.

Το κομικστριπ είναι η πεμπτουσία της ενασχόλησής μου με την τέχνη των κόμικς και ο μεγάλος μου έρωτας. Πρόκειται για μικρές, μικροσκοπικές ιστορίες κόμικ, που διαδραματίζονται στα μικρά σύμπαντα που χτίζω με ένα γατί, μια εποχή, έναν σταθερό χαρακτήρα κλπ. Είναι ένα ζόρικο αφηγηματικό είδος, το οποίο λόγω της δημοφιλίας, που του χάρισαν τα σόσιαλ τα τελευταία χρόνια, κινδυνεύει συχνά από την ελαφρότητα με την οποία το μεταχειρίζονται αρκετοί. Παρόλα αυτά όμως, αυτή η δημοφιλία του είναι και ένας λόγος παραπάνω να το προστατεύσουμε με καλές δουλειές. Το στριπ στην τελική, θα είναι πάντοτε η πιο άμεση λαϊκή μορφή των κόμικς. Όσο για τα «ορφανά» σκίτσα… προτιμώ να τα χαρακτηρίζω ως cartoon, που είναι και το επίσημο όνομά τους, είναι απλώς σκίτσα με την λογική της μίας εικόνας, στην οποία κανείς αφηγείται όλα όσα θέλει να πει. Εκεί χωράνε όλα τα γρήγορα αστεία που θέλω να πω και συχνά μου έχουν προκύψει σε ανύποπτο χρόνο. Πολλές φορές, είναι απλώς λογοπαίγνια, τα οποία εκτιμώ πολύ.

Έχουμε τελικά ανάγκη τα social για να προβάλουμε τη δουλειά μας;

Προφανώς!!! Πριν 20-25 χρόνια έβλεπε τα κόμικς μου πολύ λιγότερος κόσμος, ο οποίος όμως ήταν πραγματικό αναγνωστικό κοινό. Τώρα πια, χιλιάδες μπορεί να δουν τα σκίτσα μου, αλλά από κει μέχρι το βιβλιοπωλείο, υπάρχει μια απόσταση. Παράλληλα βέβαια, και χιλιάδες μπορούν να καταθέτουν την δική τους άποψη και τα δικά τους σκίτσα. Φυσικά, ακόμη κι αυτή η προβολή μέσω των social σκίτσων και μικρών στριπ, έχει αυξήσει πολύ το κοινό και έχει φέρει κόσμο κοντά στο κόμικ. Κάτι που στην Ελλάδα, θεωρείται άθλος!

Ορισμός & είδη των κόμικς

Σύμφωνα με τον Μαρτινίδη (1982), τα κόμικς αποτελούν εικονογραφήματα και παρουσιάζουν τη λογοτεχνία με ζωγραφική. Σύμφωνα με τον McCloud (1993), τα κόμικς αποτελούν γραφικά ή άλλες εικόνες σε αντιπαραβολή με μια προμελετημένη σειρά με στόχο την πληροφόρηση και την αισθητική απόλαυση του αναγνώστη. Σύμφωνα με τον Αντωνιάδη (1995), υπάρχουν δύο μορφές κόμικς, που συνηθίζονται να χρησιμοποιούνται και είναι οι εξής: α) τα κόμικς στριπ, με τα οποία πραγματοποιείται η αφήγηση μια ιστορίας σε τρία, ή τέσσερα καρέ, δηλαδή πρόκειται για μια ιστορία μικρής έκτασης και β) τα βιβλία κόμικς, τα οποία αφηγούνται μεγαλύτερες ιστορίες, είτε σε περιοδικά, είτε σε βιβλία. (Digital comics)

Τι πιστεύεις ότι κάνουν τα σκίτσα τόσο αγαπητά;

Αν ρωτάτε για τα σκίτσα γενικά, φαντάζομαι ότι είναι πολλοί οι παράγοντες. Η εύληπτη μορφή, το χιούμορ όταν υπάρχει κοκ. Όσον αφορά στα δικά μου, θέλω να πιστεύω ότι έχει να κάνει με την απαλότητα της γραμμής μου και τον ευγενικό ερωτισμό τους.

Η καθημερινότητα και τα δρώμενα της ελληνικής κοινωνίας είναι πηγή έμπνευσης για εσένα;

Τα μαζικά φαινόμενα και οι κοινωνικές προεκτάσεις τους ναι. Η επικαιρότητα σπανιότερα. Ο ειδικός γι αυτήν, είναι η Πολιτική και Κοινωνική Γελοιογραφία. Προτιμώ να κάνω αστεία κατανοητά και μετά από χρόνια.

Σου έχουν ζητήσει να σχεδιάσεις κάτι κατόπιν παραγγελίας;

Ναι, το κάνω συχνά. Μιλάω βέβαια για πορτραίτα και λοιπές αναθέσεις. Δεν κάνω όμως ποτέ, ιδέες κόμικστριπ που μου στέλνει συχνά κόσμος. Είναι απαράβατος προσωπικός κανόνας, να σκιτσάρω μόνο δικά μου σενάρια.

Ετοιμάζεις κάτι καινούριο αυτό το διάστημα;

Πάντα ετοιμάζω. Και αυτή την φορά θα είναι αρκετά διαφορετικό.

Τα κλασικά του Disney, ο Captain America, οι Εκδικητές, ο Μπλεκ είναι κάποια από τα πιο αγαπημένα κόμικς της γενιάς που δεν είχε κινητό τηλέφωνο και άκουγε μουσική από walkman. Τα δανείζαμε, τα ανταλλάσσαμε με ένα παγωτό, κάναμε οικονομίες για να αγοράσουμε ένα συλλεκτικό τεύχος και νιώθαμε περήφανοι όταν είχαμε το πιο πρόσφατο σε κυκλοφορία κ΄όμικς. Μια ιδιαίτερη μορφή τέχνης που αγαπήθηκε και συνεχίζει να αγαπιέται. Ψυχαγωγεί, διδάσκει, χαλαρώνει και ταξιδεύει. Είμαι σίγουρη πως αρκετοί από εσάς θα αναρωτηθείτε που να βρίσκονται, σκονισμένα, τα παλιά σας κόμικς, είτε τα βρείτε είτε όχι σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να αναζητήσετε κάποια από τα έργα του Σταύρου Κιουτσούκη, θα ξανανιώσετε παιδί.