ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ θα πει ΄΄Ελάτε κοντά΄΄
Το σημερινό θέμα χρειάστηκε αρκετό χρόνο, κόπο και επιμονή ώστε να γίνει η ιστορία νούμερο 83 που βλέπει το φως της δημοσιότητας. Μια γυναίκα του καταυλισμού ανοίγει την καρδιά της και ένα παράθυρο στον κόσμο των Ρομά. Έναν κόσμο που η Πανελλαδική Συνομοσπονδία Ελλήνων Ρομά και ο πρόεδρος της Βασίλης Πάντζος ευελπιστούν να κάνουν καλύτερο, διατηρώντας φυσικά το χαρακτήρα και το ταμπεραμέντο της μοναδικής αυτής φυλής. Της φυλής που θα προσπαθήσουμε να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα μέσα από το Mylittlestories.
Η Βιβή (Ευαγγελία) Ντεμίρ γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Φλώρινα, σε ένα καταυλισμό των Ρομά. “Τα παιδικά μου χρόνια ήταν καλά και κακά, δεν μας έλειψε κάτι, εκτός από το σχολείο.” λέει χαρακτηριστικά. Η ίδια φοίτησε μόνο στο δημοτικό, αυτό όμως δεν την εμπόδισε να προχωρήσει στη ζωή της, καταφέρνοντας μάλιστα να εκλεχθεί δημοτική σύμβουλος στην πόλη της. Παντρεύτηκε όταν ήταν 15 χρονών αυτόν που διάλεξαν οι γονείς της. “Στην περίπτωση μας, ο γάμος μας εξελίχθηκε πολύ καλά, υπάρχει συνεννόηση και δεν εμπλέκονται οι γονείς στη σχέση μας, δυστυχώς όμως αυτό δεν ισχύει για όλα τα κορίτσια και κάποιες είναι δυστυχισμένες στο γάμο τους.” Όταν την ρώτησα για ποιο λόγο παντρεύονται τόσο νωρίς, μου απάντησε πως αυτό γίνεται για να εξασφαλίσουν ότι δεν θα μπλεχτούν με άτομα εκτός φυλής και ότι θα πάρουν σύζυγο δικό τους.
Η Βιβή ασχολήθηκε από νωρίς με την μαναβική και σήμερα διατηρεί πάγκο σε λαϊκή αγορά. Είναι από τις λίγες γυναίκες Ρομά που δουλεύουν και ισχυρίζεται πως αν δουλεύει μόνο ο άντρας δεν βγαίνει πέρα μια οικογένεια. Ανήσυχο πνεύμα και ιδιαίτερα δυναμική η Βιβή καταφέρε να βγάλει δίπλωμα οδήγησης, πράγμα πρωτοφανές για γυναίκα Ρομά που δεν έχει φύγει ποτέ από τον καταυλισμό. “Από μικρή ήθελα να οδηγώ, μου άρεσε η μαναβική και ήθελα να έχω το αμάξι μου να γυρνάω στα παζάρια. Φυσικά και υπήρξαν αντιδράσεις, όταν το είπα στους δικούς μου, αλλά εγώ δεν άκουγα τίποτα, έκανα αυτό που ήθελα, έκανα άλματα.”
Η Βιβή είναι σήμερα 47 ετών και έχει 4 παιδιά, δύο αγόρια και δυο κορίτσια. Με μεγάλη υπομονή, πολλές θυσίες αλλά και μπόλικη αγάπη κατάφερε, όπως περήφανα δηλώνει να σπουδάσει και τα 4 παιδιά της. “Η Ειρήνη μου ήρθε μια μέρα και μου είπε ότι ζήλευε τα άλλα παιδιά του σχολείου, που πάνε και μαθαίνουν αγγλικά και παρότι τα παιδιά στον καταυλισμό μας δεν πάνε παραπέρα από το δημοτικό ήθελα τα παιδιά μου να προχωρήσουν. Σήμερα η μια κόρη μου είναι δασκάλα, η άλλη βρεφοκόμος και τα αγόρια μου ο ένας γεωπόνος και ο άλλος αστυνομικός. Ήμουν συνέχεια από πάνω τους, μπορεί εγώ να τελείωσα μόνο το δημοτικό αλλά καθόμουν εκεί δίπλα τους όταν διάβαζαν, πήγαινα συνέχεια στο σχολείο, στο φροντιστήριο και ρωτούσα. Τώρα λέω στη νύφη μου να κάνει το ίδιο με τα παιδιά της.”
Η Βιβή είναι αισιόδοξη για το μέλλον των Ρομά, “Παλαιότερα τα πράγματα ήταν πιο σκληρά, τώρα είναι καλύτερα. Η φυλή μας είναι έξυπνη, είμαστε Ρομά αλλά είμαστε από την Ελλάδα, ήρθαν ξένοι και γίνανε άνθρωποι εμείς γιατί όχι; Πρέπει να αφήσουμε τα παιδιά μας να σπουδάσουν, τώρα τα ξεκινάνε, φτάνουν μέχρι ένα σημείο και τα σταματάνε, όσο σπουδάζουν τόσο καλύτερα θα πάνε τα πράγματα. Χωρίς σχολείο, χωρίς σπουδές, χωρίς χαρτιά που θα πάνε οι γυναίκες; Κανείς δεν τους παίρνει για δουλειά. Είναι ωραίο πράγμα να είσαι Ρομά, έχουμε τη μουσική μας, το χορό μας είμαστε μια έξυπνη και φιλόξενη φυλή με ανοιχτή καρδιά, πρέπει να ανοίξουμε λίγο περισσότερο το μυαλό μας και να μην παντρεύουμε τα παιδιά μας από τόσο μικρά, αλλά να τα σπρώχνουμε στο διάβασμα, έμενα προσωπικά με κορόιδευαν όταν έστελνα την κόρη μου να μάθει αγγλικά, αυτή τη στιγμή όμως δουλεύει και δεν έμεινε να κάνει την νοικοκυρά στον καταυλισμό. Όλα θα πάνε καλά, το πιστεύω, τα πράγματα προχωράνε, έχουμε πλέον την ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ, έναν πολύ δραστήριο και καλό πρόεδρο που είναι κοντά στα παιδιά μας μιλώντας του για την αξία της παιδείας.”
Τι είναι η ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ;
«ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ» σημαίνει «ελάτε κοντά» και είναι το όνομα της Πανελλαδικής Συνομοσπονδίας Ελλήνων Ρομά. Το πρώτο τριτοβάθμιο σωματείο στην ιστορία των Ελλήνων Ρομά με σκοπό την εκπροσώπηση, τη στήριξη και την ενσωμάτωση των Ελλήνων Ρομά στην Ελληνική & Ευρωπαϊκή κοινότητα σεβόμενη την πολιτιστική τους παράδοση. Μάλιστα, έχει πιστοποιηθεί ως φορέας Πρωτοβάθμιας Κοινωνικής Φροντίδας (Φ.Ε.Κ 5295/02-12-2020 του Υ.Ε.Κ.Υ) και δραστηριοποιείται σε όλη σχεδόν την ελληνική επικράτεια συνιστώντας τον σημαντικότερο συνομιλητή της ελληνικής πολιτείας για θέματα που αφορούν την ελληνική Ρομά κοινότητα.
Πότε, γιατί και από ποιον ιδρύθηκε;
Συστάθηκε επίσημα στις 8 Νοεμβρίου 2016 από τον Πρόεδρο της Βασίλη Πάντζο, για αποτελέσει τον συνομιλητή των Ρομά κοινοτήτων στην ελληνική κοινωνία, ώστε να συνδιαλέγονται και να σχεδιάζουν από κοινού με τους αρμόδιους φορείς. «Οι Ρομά για τους Ρομά». Η ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ έχει ήδη συμμετάσχει και συμμετέχει σε περιφερειακά, εθνικά και διεθνή προγράμματα και δίκτυα με σκοπό την αντιμετώπιση όλων των χρόνιων προβλημάτων που δυσχεραίνουν την ομαλή ένταξη των Ελλήνων Ρομά. Συνεπής στις αρχές της και τις επιδιώξεις της αποτελεί πλέον τον σημαντικότερο και αντιπροσωπευτικότερο συνομιλητή της Ρομά κοινότητας της Ελλάδας με τους πολιτικούς και πολιτειακούς φορείς της χώρας για όλα τα ζητήματα που αφορούν τους Έλληνες Ρομά, με γνώμονα την σταδιακή άρση του κοινωνικού αποκλεισμού, την προώθηση και προαγωγή των νόμιμων συμφερόντων τους. Λειτουργεί ως πλατφόρμα συνεχούς διαλόγου, ανταλλαγής απόψεων με όλους τους φορείς, οργανώσεις αλλά και απλά μέλη της κοινότητας των Ελλήνων Ρομά.Μέσα από το συλλογικό τους όργανο, οι Έλληνες Ρομά, έχουν επιλέξει να αφήσουν στο παρελθόν την παθητική καταγραφή προβλημάτων και να περάσουν στην ανάδειξη «καλών πρακτικών» και στην ενεργητική μέθοδο της συνεργασίας με τους περιφερειακούς και τοπικούς φορείς, με απώτερο στόχο τη εξεύρεση βιώσιμων λύσεων, δίνοντας έμφαση στην εκπαίδευση αλλά και στη στήριξη ατόμων που χρειάζονται επισιτιστική βοήθεια.
Ποια είναι η δράση της;
Η ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ δραστηριοποιείται σε όλη σχεδόν την ελληνική επικράτεια, τόσο μέσω της πολυσχιδούς δράσης των μελών της όσο και μέσω των 8 δευτεροβάθμιων Ομοσπονδιών που την απαρτίζουν.Αποτελεί τη μόνη συλλογικότητα Ρομά ως μέλος της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ε.Ε.Δ.Α.), είναι μέλος των Επιτροπών Παρακολούθησης (Ε.Π.) σε διάφορες περιφέρειες, ενώ συμμετέχει και υλοποιεί συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα (Erasmus+) με εταίρους από όλη την Ευρώπη. Επιπλέον η Πανελλαδική Συνομοσπονδία Ελλήνων Ρομά «ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ» και ο Φάρος του Κόσμου θα διοργανώσουν τη Διεθνή Επετειακή Συνδιάσκεψη Ρομά 1971-2021 για τον εορτασμό μισού αιώνα από το πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Ρομά, που διεξήχθη το 1971 στο Λονδίνο, και με αφορμή την επέτειο 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Η Συνδιάσκεψη, η οποία θα πραγματοποιηθεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, χωρίζεται σε τρία διήμερα μέρη που θα διεξαχθούν στις 8-9 Απριλίου, στις 20-21 Ιουνίου και στις 14-15 Σεπτεμβρίου 2021.
Το μέχρι τώρα έργο της ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ έχει εστιαστεί στους παρακάτω άξονες:
- τη μείωση της σχολικής διαρροής και την ποιοτική και ποσοτική αύξηση της παρεχόμενης εκπαίδευσης όλων των Ρομά σε όλα τα επίπεδα,
- τη σταδιακή μείωση και την οριστική εξάλειψη του φαινομένου των πρόωρων γάμων,
- την αύξηση της απασχόλησης και των ευκαιριών ένταξης στην αγορά εργασίας,
- τη βελτίωση της πρόσβασης στην υγεία και των συνθηκών στέγασης,
- την αύξηση της συμμετοχής της Ρομά κοινότητας στα κοινά και στη λήψη αποφάσεων που τους αφορούν, σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, όπως ορίζει και το νέο 10ετές πλάνο της ΕΕ,
- τη διατήρηση και προώθηση της Ρομά πολιτιστικής κουλτούρας,
- τη συνεργασία και αλληλεπίδραση με την ελληνική και την ευρωπαϊκή κοινωνία με τελικό στόχο την ομαλή ένταξη των Ρομά,
- την ενδυνάμωση των γυναικών Ρομά,
- την προάσπιση των νόμιμων συμφερόντων των Ρομά καθώς και την άρση του πολλαπλού αποκλεισμού και των φαινομένων μισαλλοδοξίας, ρατσισμού και αντιτσιγγανισμού.
Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που καλείστε να αντιμετωπίσετε αυτή τη στιγμή;
Αυτή την περίοδο, εν μέσω υγειονομικής και οικονομικής κρίσης, αναδεικνύονται τα χρόνια προβλήματα των Ελλήνων Τσιγγάνων. Προβλήματα οικονομικής ανέχειας, απάνθρωπων συνθηκών διαβίωσης, εγκατάλειψης, έλλειψης πρόνοιας και διακρίσεων. Κυρίαρχο είναι το πρόβλημα της στέγασης, καθώς οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που επιτάσσει ο ΕΟΔΥ και σε κάθε ακραίο καιρικό φαινόμενο αφήνουν εκτεθειμένες οικογένειες χωρίς καμία μέριμνα από την πολιτεία.Επίσης υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με τον τομέα της απασχόλησης, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία δεν μπορεί να εργαστεί και κατά συνέπεια να μη μπορεί να καλύψει τις βασικές ανάγκες των οικογενειών τους. Η εκπαίδευση είναι από τα βασικά προβλήματα. Η ήδη υφιστάμενη σχολική διαρροή ή άτακτη φοίτηση επιδεινώθηκε με την τηλεκπαίδευση, καθώς δεν υπήρξε πρόβλεψη ώστε να έχουν όλα τα παιδιά την αναγκαία υλικοτεχνική αρωγή για την πρόσβαση τους σε αυτή. Η ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ θεωρεί πως η εκπαίδευση είναι το κλειδί της ένταξης γι’ αυτό κήρυξε το 2021 έτος παιδείας και έχει συστήσει Επιτροπή Παιδείας ακριβώς για να αναδείξει την ανάγκη ουσιαστικής πρόσβασης στην εκπαίδευση και να πιέσει προς αυτή την κατεύθυνση. Το πρόβλημα της υγείας απασχολεί ιδιαίτερα τις κοινότητες μας, οι οποίες καλούνται να τηρήσουν τα προληπτικά μέτρα υγιεινής και προστασίας, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν έχουν καν πόσιμο νερό, ύδρευση, άρδευση ή προϊόντα προσωπικής υγιεινής και προστασίας.
Ποιος είναι ο βασικός της στόχος;
Το θεματικό εύρος δράσεων της Πανελλαδικής Συνομοσπονδίας εστιάζει στους βασικούς άξονες προώθησης της ολιστικής ομαλής ένταξης των Ρομά στην ελληνική και ευρωπαϊκή κοινωνία και πιο συγκεκριμένα στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας, της στέγασης, της απασχόλησης, της Ρομά κουλτούρας και του αθλητισμού, της πρόσβασης στη δικαιοσύνη και της εξάλειψης της ρητορικής του μίσους και του αντιτσιγγανισμού.
Η λέξη “Ρομά” σημαίνει “άνθρωπος”. Αλλά τι σημαίνει άνθρωπος αλήθεια; Πουθενά, σε κανένα λεξικό σε καμία εγκυκλοπαίδεια δεν ορίζεται με βάση το χρώμα του, την καταγωγή ή τη φυλή του, με βάση τη μόρφωση, την οικονομική του κατάσταση ή την εμφάνιση του. Γιατί όμως εξακολουθούμε να χωρίζουμε τους ανθρώπους σε λευκούς, σε φτωχούς, σε ομοφυλόφιλους, σε τσιγγάνους, σε πόντιους, βλάχους, σε ανάπηρους; Κλαίμε, γελάμε, πονάμε, αγαπάμε και κάνουμε έρωτα. Κάνουμε λάθη όμως κάνουμε και όνειρα. Ήρθαμε σε αυτή τη γη, σε αυτή τη ζωή με τις ίδιες επιθυμίες και τις ίδιες ανάγκες. Κάποιοι δυστυχώς δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες, τις ίδιες επιλογές με τους υπόλοιπους, αυτό δεν τους κάνει λιγότερο ανθρώπους, τους κάνει περισσότερο μαχητές. Αυτούς τους μαχητές στο Mylittlestories τους αγαπάμε λίγο παραπάνω.
Κον τζανελ μπουτ τσιντελα μπουτ. Κον να τζανελ τσιντελα ντα πο μπουτ: Όποιος ξέρει πολλά τραβάει πολλά, όποιος δεν ξέρει πολλά τραβάει περισσότερα. Γνωμικό των Ρομά